Doğum Sonrası Hüznü ve Doğum sonrası Depresyonu

Uzun bir yolculuğun sonuna geldiniz. 9 aydır beklediğiniz an geldi ve bebeğiniz kucağınızda. Kucağınıza bebek ve onun verdiği bir dolu harika duygu ile birlikte bir ton endişe, sorumluluk, beklenti ve güçlük de doluşuverdi…

Beklentiniz çok mutlu olmak, hatta coşkulu olmak olabilir. Size anlatılan bütün hikayelerde kucağınıza verilen o muhteşem şeyin ne kadar tatlı ve aşık olası olduğu ve ve o Harika şeyleri kucağına alan kadınların birden ne mükemmel annelere dönüştüğünü içeriyor olabilir. Sosyal medya sayesinde anneliğin olduğundan da daha “yüce” bir makam haline getirildiği pek çoğunuzun dikkatini çekmiştir. Ufak bir araştırmaya girin bebek yatağı başında poz veren müthiş güzel hamile anne adayları, doğumdan öncesi ve sonrasının şık anneleri, bebeği ile müthiş poz veren “melekler” heryerde değil mi? Sosyal medyadan kaçınabildiyseniz anneliğin ne zor ama ne harika birşey olduğunu anlatan akrabalar ya da arkadaşlara yakalanmışsınızdır mutlaka; ve siz de çok mutlu ve mükemmel bir anne olacaksınızdır zaten, mutlaka!

Bu yaratılan gerçekdışı Peri masalına benzeyen hikayeler bile doğumsorası için hazırlıksız yakalanan anneler için oldukça zorlayıcı olabiliyor. Tek tek örnekleri uzatmak istemiyorum ama en basitinden bazı annenin kucağına verilen bebeği sevmesi için biraz zamana ihtiyacı olabiliyor.   Ama maalesef hemen aşık olması gerektiği, o yumuk ellere bakıp mutluluktan uçması gerektiği tembihlendiği için suçluluk duyabiliyor ve maalesef bunu kimseyle de paylaşamıyorlar. Olur da biraz anlatmaya çalışırsa: eeeee tabi annelik bu, o kadar kolay mı canım; hepimiz yaşadık bunları korosu başlıyor.

Son zamanlarda sezaryen ve normal doğum üzerinden bile annelerin yoğun strese maruz kaldığına o kadar çok şahit oluyoruz ki. Devlet babadan bahsetmiyorum bizzat anneye yardım amacı taşıyan pek çok organizasyon tarafından doktorun kesin karar mercii olması gereken Doğum şekli ile ilgili ciddi bir ayrımlaştırma gözlemliyoruz (sınavlarda çocuklarını yarıştırmasını öğreteceğimiz annelerin önce doğum şekilleri üzerinden yarışmalarını sağlıyoruz bazen sanki) Kısacası annelik ile ilgili mitler başlıbaşına birer kaygı konusu olabiliyor.
Gerçekte bazı anneler çeşitli sebeplerden ve çeşitli düzeylerde negatif duygular yaşayabiliyorlar. Öncelikle bunun çok normal ve kabul edilir ve utanılacak birşey olmadığını belirtmekte ve hemen ardından bunun geçici bir süreç olduğunu bazen biraz desteğe bazen profesyonel yardıma ihtiyaç olabileceğini belirtmek önemli olabilir.
Halbuki hikayeye şöyle bakarsak hamilelik sırasında vücudumuzda yükselen bazı hormonal değerler çok hızlı bir düşüş gösterirler. Buna ek olarak hem dinlenmeye çok ihtiyaç duyuyor olmanıza rağmen uyku bile bazen lüks hale gelebilir. Sadece bebek değil ilgi göstermeniz gereken daha büyük çocuklarınız olduğu gibi evde yapmanız gereken başka sorumluluklarınız olabilir hatta misafirleriniz çok olabilir. Ya da tam tersi çok yalnız olduğunuzu hissediyor olabilirsiniz. Tüm bunlar bazı negatif duyguları hissetmenize sebep olabilir. Bu duygular hafif hüzünlü hissetmekten çok yoğun bir tükenmişlik ve üzüntüye kadar giden geniş bir yelpazedir. Daha açık söylemek gerekirse bazı anneler arada bir kendilerini hüzünlü ve yorgun hissedebilirken bazıları gerçekten ne kendisine ne bebeğe bakabilecek durumdadır. İlkine daha çok Doğum sonrası hüznü denirken diğerine Doğum sonrası depresyonu denmektedir.
Doğum sonrası depresyonu mutlaka yardım alınması gereken bir durumdur ancak çoğu zaman annenin yaşadıkları ne kendisi ne de etrafı tarafından tam anlaşılamadığından veya normal görüldüğünden yardım alma şansı olmayabilir. Doğum sonrası depresyon en çok istenmeyen gebeliklerde, ailesinde ve kendisinde depresyon geçmişi olanlarda, eş sorunlarının yoğun olduğu durumlarda, annenin hayatında geçmişte önemli bir travma olduğunda, annenin destek alabileceği kişilerin yokluğunda, Doğumla ilgili bir travma sözkonusu olduğunda görülür ama burada yazmayan özel sebepler de doğum sonrası depresyona sebep olabilir.

Ne Zaman Yardım Almalıyım?
Anne ne bebekle ne kendisiyle yeteri kadar ilgilenemiyorsa: buradaki ciddi bir “ilgilenememe”durumudur. Aile büyüklerinin veya başka kişilerin anneyi acemi bulması ya da kendi yöntemlerini savunmalarından sözetmiyoruz. (Örneğin anne kendini de bebeği de besleyemiyorsa, temel ihtiyaçlarını karşılayamıyorsa…)
Sabah bile çok yorgunsa: burada sözünü ettiğimiz de gece uyuyamamış bir annenin yorgunluğu değil enerjisinin tamamını tükenmiş gibi hisssediyorsa,
Olağan duygu dalgalanmalarından çok daha fazlasını yaşıyor ve çok sık ağlıyor çok sık şiddetli öfke tepkileri gösteriyorsa,
Kendisini çok yetersiz ve suçlu hissediyorsa,
Eve kapandıysa: burada da bebeğin alışma sürecinin dışında anne imkan olmasına rağmen evden çıkmayı reddediyor, zevk aldığı etkinliklere ilgi göstermiyorsa
Dikkat dağınıklığı çok yoğunsa: burada da sözünü ettiğimiz beklenilenin üzerinde bir odaklanamama durumudur, günlük rutin işlerini sürdüremeyeceklerdi kadar yoğunsa
Cinsel isteksizlik yeni anne olmaktan ve yorgunluktan kaynaklanan normal isteksizliklerin dışında eşiyle yakınlaşmayı reddetme boyutundaysa,
Aşırı uyku ihtiyacı ve tam tersi hiç uyuyamama, aşırı yemek yeme ya da tam tersi yemek yemek istememe yoğunsa
Vakit kaybetmeden profesyonel yardım almakta fayda vardır.

devam edecek…